চহৰীয়া বান 

dainik janambhumi June 02, 2025

ডিজিটেল ডেস্কঃ জলীয় বাষ্পৰে ভৰা দক্ষিণ-পশ্চিম মৌচুমী বায়ু ভাৰতবৰ্ষত প্ৰৱেশত 'চৰকাৰী' তাৰিখ ১ জুন। কিন্তু এই বছৰ নিৰ্ধাৰিত সময়ৰ আঠদিন আগতেই অর্থাৎ ২৪ মে'ত কেৰালাত দক্ষিণ-পশ্চিম মৌচুমী বায়ুৱে স্পর্শ কৰে।

আৰম্ভ হয় বর্ষা। একে সময়তে দক্ষিণ-পশ্চিম মৌচুমী বতাহৰ আন এটা শাখা বংগোপসাগৰৰ ওপৰেৰে আগবাঢ়ি আহি স্থলভাগত প্ৰৱেশৰ পাছতে উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ সাতোখন ৰাজ্যতো বর্ষা নমাই আনিছে। দ্রুত পট পৰিৱৰ্তন চলিছে বংগোপসাগৰত। এইবোৰ প্ৰতি বছৰে প্ৰকৃতিৰ স্বাভাৱিক কাম-কাজ। কোনোবা বছৰত ২ দিন আগ, কোনোবা বছৰত ৪ দিন পাছ। মুম্বাই মহানগৰে অৱশ্যে এইবাৰ ১০৭ বছৰৰ ভিতৰত সবাতোকৈ বৰ্ষণমুখৰ মে'ৰ সম্মুখীন হ'ল। চহৰীয়া বানত বিধ্বস্ত হৈছে জনজীৱন। ২০০৫ চনৰ বিধ্বংসী বানৰ পাছতে মুম্বাই পৌৰনিগমে নলা-নর্দমাসমূহ বহল কৰা, পাম্পিং ষ্টেছনৰ সংখ্যা বৃদ্ধি কৰাৰ এটা বৃহৎ পদক্ষেপ লৈছিল। ইয়াৰ পৰা মহানগৰবাসীয়ে কিছু সকাহ পাইছে বুলি বাতৰি প্রকাশ। অৱশ্যে ২০০৫ৰ দুৰ্গতিৰ পাছত বৰষুণৰ পানী নিষ্কাশনৰ বাবে 'ব্রিমষ্টোয়াড' (বৃহত্তৰ মুম্বাই ষ্টর্ম ৱাটাৰ ডিছপজেল প্রজেক্ট) নামৰ যি প্রকল্প গ্রহণ কৰিছিল সেয়া এতিয়াও অসম্পূর্ণ। মূল কথা বর্ষাকালত ২৫ মিঃমিঃ বৃষ্টিপাত চম্ভালিবলৈ ১৫০ বছৰৰ আগতে যি জল নিষ্কাশন ব্যৱস্থা কৰা হৈছিল সেয়া এতিয়া যথোযুক্ত নহয়। কাৰণ বৰষুণৰ প্ৰকৃতি সলনি হৈছে, মুম্বাইত বৰষুণ হৈছে ১৭০ মিঃমিঃ পৰা ২৫০ মিঃমিঃ হাৰত। মুম্বাইৰ দৰে বেংগালুৰু, নতুন দিল্লীতো সমস্যা একেই। জল নিষ্কাশন ব্যৱস্থাৰ সংস্কাৰ হোৱা নাই। তাহানিৰ দিনৰ নলা-নর্দমাৰেই চলিছে মহানগৰীয়া জীৱন।

প্ৰতি বছৰেই বর্ষা আৰম্ভ হ'লেই গুৱাহাটীকে ধৰি অসমৰ প্ৰধান নগৰ-চহৰসমূহ কৃত্রিম বানৰ কবলত পৰাৰ বাতৰি এতিয়া এটা অতি 'স্বাভাৱিক' ঘটনাৰ দৰে হৈ পৰিছে। বুজাত অসুবিধা নহয়, উল্লেখ কৰি অহা মুম্বাই, বেংগালুৰু, দিল্লীৰ দৰে একে সমস্যাৰ চিকাৰ হৈছে আমাৰ নগৰ-চহৰসমূহ। নগৰ-মহানগৰ সম্প্ৰসাৰণ, জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ সমানুপাতিক হাৰত বৃদ্ধি আৰু উন্নতি হোৱা নাই চহৰৰ পৰা পানী উলিয়াই নিয়াৰ ব্যৱস্থা। নাই সঠিক, উপযুক্ত, কাৰ্যক্ষম মাষ্টাৰপ্লেন। যাৰ পৰিণতিত প্ৰতি বছৰে জীয়াতু ভুগিছে নাগৰিকে। তাৰ মাজতে কোনোবা মন্ত্রীয়ে 'বানপানী নহয় ক'ত' বুলি পাতল মন্তব্যৰে বিষয়টো লঘু কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিলেও ভুক্তভোগীয়েহে বুজে পানীৰ মাজত জীৱন কিমান জটিল।

হয়, কৃত্রিম বানৰ পৰা নিস্তাৰ পোৱা বৰ সহজ নহয়, লাগিব সু-পৰিকল্পিত পৰিকল্পনা। হয়তো ব্যয় হ'ব প্ৰচুৰ ধন। কিন্তু বর্ষা কেতিয়াৰ পৰা আৰম্ভ হ'ব সেই কথা প্রায় নিশ্চিতভাৱে জনাৰ পাছতো আগতীয়াকৈ নলা-নর্দমাসমূহ পৰিষ্কাৰ কৰি পানীৰ সোঁত বোৱাই নিব পৰাকৈ সেইবোৰ সাজু কৰি থ'বলৈয়ো আমাৰ পৌৰ প্ৰশাসনসমূহৰ শকতি নাইনে? এই সামান্য কামটো আগতীয়াকৈ কৰি থ'লে অন্ততঃ সৰু চহৰসমূহৰ সৰু সৰু বানসমূহত ৰাইজে কিছু সকাহ পাব পাৰে। কিন্তু আশ্চর্যজনকভাবে বিয়াগোম বিষয়াসকলৰ এই সামান্য কামকণ কৰিবলৈ, কৰাবলৈ অৱকাশ
নাই নাই পূর্ব পৰিকল্পনা।

প্ৰসংগতে আৰু এটা কথা উল্লেখযোগ্য। জনসাধাৰণে সন্মুখীন হোৱা কৃত্রিম বানৰ প্ৰসংগটোৰ সৈতে বৰষুণৰ চৰিত্ৰৰো গভীৰ সম্পৰ্ক আছে। বিশেষজ্ঞসকলে মত পোষণ কৰিছে শেহতীয়াকৈ অসমকে ধৰি বিভিন্ন অঞ্চলত বৰষুণৰ চৰিত্ৰ যথেষ্ট সলনি হৈছে। এতিয়া কম সময়ত সৰহ পৰিমাণৰ বৰষুণ হ'বলৈ লৈছে। এনে হোৱাৰ ফলত পূৰ্বৰ কম হাৰৰ বৰষুণৰ উপযোগীকৈ নিৰ্মাণ কৰা নলা-নর্দমাসমূহে এই কম সময়তে সৰহকৈ হোৱা বৰষুণৰ পানী বোৱাই নিব নোৱাৰে, ফলত সৃষ্টি হয় কৃত্রিম বানৰ। এই প্ৰসংগৰ লগত সংগতি ৰাখি একাংশ বিশেষজ্ঞই যোগ কৰে যে অপৰিকল্পিত পকী নলা-নর্দমা আৰু কাঠফুলা গতিৰ নগৰীকৰণৰ ফলত সমগ্ৰ চহৰাঞ্চলে কংক্রিটৰ আচ্ছাদন পিন্ধাৰ ফলত বৰষুণৰ পানী স্বাভাৱিক প্রাকৃতিক গতিৰে মাটিৰ তললৈ সৰকি যাব নোৱাৰে, ফলত পানী ওফন্দি বাট-পথলৈ ওলাই আছে। এই প্ৰসংগবোৰো চহৰীয়া বানৰ প্ৰসংগত লক্ষ্য কৰিব লগীয়া কথা।

মুঠৰ ওপৰত এই কথা ঠিক দীর্ঘম্যাদী আৰু হ্রস্বম্যাদী দুয়োটা ধৰণৰ আঁচনিৰে এই সমস্যাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিব লাগিব। লাগিব চৰকাৰ, পৌৰ প্ৰশাসনৰ সদিচ্ছা। মহানগৰকেইখনৰ বাবে এতিয়া অধিক জটিল আৰু ব্যয়বহুল হ'লেও সৰু চহৰসমূহত এতিয়া সময় থাকোঁতেই সু-পৰিকল্পিত মাষ্টাৰ প্লেনেৰে আগবঢ়াৰ কথাটো 'ছিৰিয়াছলি' ভবা, কৰা ভাল। সেইদৰে চহৰীয়া বানৰ সৈতে ভয়ংকৰভাৱে মুখামুখি হোৱা গুৱাহাটীকে ধৰি মহানগৰসমূহৰ বাবে 'ড্রেইন মেপিঙ'ৰ দৰে আধুনিক বিজ্ঞানসন্মত কাম-কাজৰ কথা ভাবি আগবাঢ়িব লাগিব। দৰাচলতে বিশেষজ্ঞৰ কাৰ্যকৰী পৰামৰ্শ, প্রশাসনৰ নিখুঁত ৰূপায়ণ আৰু নাগৰিকৰ সদ্‌ইচ্ছাৰ একত্র শক্তিয়েহে চহৰীয়া বানক মোকাবিলা কৰিব পাৰিব।

Share This